รวมบทความของ "วิจักขณ์ พานิช" นักคิดยุคใหม่ที่มองสังคมไทยในภาพรวมได้อย่างถึงแก่น จากคอลัมน์ "ธรรมนัว" ในหนังสือพิมพ์มติชน จำนวน 57 ตอน เจาะประเด็นเกี่ยวกับค่านิยม ความหมาย ทัศนคติ และปรากฏการณ์ทางสังคมโดยเฉพาะการเมืองไทยในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อ ด้วยการใช้ "ธรรมะ" และ "พุทธศาสนา" มาจับประเด็น กะเทาะโฉมผู้มีอำนาจร่วมมือกับกลุ่มคนชั้นกลางเพื่อเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ตรงข้ามกับเสียงส่วนใหญ่ เจาะลึกความเป็นไปของผู้กระทำและผู้ถูกกระทำ ท่ามกลางกระบวนการบางอย่างในนามของความดีและคุณธรรมที่อิงแอบสถาบันหลักของชาติ ขณะที่ประเด็นหลักของหนังสือไม่ลืมเน้นถึงเรื่องธรรมะ ยิ่งเมื่อภาวะทางการเมืองผันแปรไปตามบทบาทของผู้เป็นใหญ่ บทบาทของพุทธศาสนานั้นย้อนแย้งหรือเนื่องหนุนกับอำนาจดังกล่าวอย่างไร เหตุใดเมืองพุทธอย่างประเทศไทยจึงไม่อาจขับเคลื่อนได้ด้วยแก่นแท้ของธรรมะ ขณะที่ผู้มีอำนาจ มวลชนเสียงข้างน้อยที่มีพลัง กลับใช้ประโยชน์จากพุทธศาสนาในทางตรงข้ามกับพุทธะ ร้ายยิ่งกว่าคือการที่อำนาจการเมืองได้ใช้ผ้าเหลืองเป็นเครื่องมือในการปกป้องตนเอง นับเป็นบทความคุณภาพที่มองการเมือง-สังคมผ่านพุทธศาสนา โดยใช้ธรรมะและหัวใจของความเป็นมนุษย์ในการมอง เพื่อให้เกิดการตั้งคำถามและการแสวงหาคำตอบในช่วงเวลาที่ระบอบอำนาจนิยมได้เข้าปกคลุมอีกครั้ง